الف ـ مشاهير برجسته هنر
عيسيخان بهادري:
ايشان در خلق نقشههاي ابتكاري فرش مهارتي استثنايي داشت. فرش بشريت او همراه با چند اثر ممتاز ديگر در موزه هنرهاي زيباي اصفهان موجود است. وي نقاشي چيرهدست بود.
حاج حسنعلي نكيساي تفرش:
يكي از بزرگان موسيقي ميباشد. از او 11 صفحه ضبط شده است كه در سهگاه، چهارگاه، نوا، بيات اصفهان، افشاري، ابوعطا كه با تار علياكبر خال شهبازي است كه 4 عدد آن با پيانو مرتضي محجوبي است.
آقاي علياكبر خان فراهاني:
از بزرگان موسيقي است كه در نوازندگي تار از اساتيد برجسته بودند.
آقاي حسينقلي فراهاني:
در نواختن تار بسيار چابك و زبردست بود. مضرابش قوي و خوشطنين و چپ و راستهايش مرتب و شمرده و صحيح ادا ميشد.
ميرزا عبدالله فراهاني:
فردي خوشرو و خوشسلوك بود و در نواختن سهتار مهارت بسيار داشت.
فتحعلي واشقاني فراهاني: از اساتيد برجسته خوشنويسي در استان ميباشند. وي به عنوان عضو اصلي انجمن خوشنويسان ايران است و آثار و كتبهاي فراواني از خود به يادگار گذاشته است. مهمترين اثر استاد كتاب كلك مشكين است.
از ديگر مشاهير برجسته هنر استان: استاد عبدالله دوامي ـ استاد شاپور حاتمي ـ بهزاد فراهاني و000
ب ـ مشاهير برجسته فرهنگ و ادب
اسماعيل آشتياني (شعله):
از نويسندگان برجسته استاني ميباشد كه در زمينه نقاشي نيز تبحر داشت. سبك كار نقاشي او همان سبك كمالالملك است. با اين تفاوت كه وي به جنبه شاعرانه نقاشي توجه و اهميت خاص ميداد و تابلوي ترقي معارف ايران و حافظ بهترين گواه اين مدعاست. از جمله آثار وي: اختراع الفبايي براي خط فارسي ـ تصحيح و تحشيه ديوان منوچهري دامغاني، سفرنامه اروپا، مكتب كمالالملك، ادعيه قرآني، ديوان اشعار و 000
اديبالممالك فراهاني:
از شاعران و نويسندگان برجسته استان ميباشد وي نويسندگي و اداره روزنامه ادب در مشهد، يوميه تركي در باكو، عراق عجم در تهران، مجلس در تهران، روزنامه رسمي ايران را به عهده داشت.
محمد خزايلي:
او ضمن تدريس در مدارس ملي، آموزشگاههاي خزائلي را كه چند مؤسسه وابسته به هم بودند، تأسيس كرد و به نگارش كتب علمي و ادبي پرداخت. از جمله مهمترين آثار وي، احكام قرآن، اعلام قرآن، دستور جاويدان، شرح بر گلستان سعدي، شرح بر بوستان سعدي، خودآموز حكمت مشابه، تاريخ مختصر فلسفه و زيباشناسي و را نام برد
ابراهيم دهگان:
وي به كتاب دلبستگي فراوان داشت و به جمعآوري كتب خطي و تاريخي عشق ميورزيد به همين سبب ضمن مطالعه و غور در مطالب كتب در طول عمر خود قريب به 3000 جلد كتاب نفيس و نسخ خطي جمعآوري نمود كه چون درگذشت، 2500 جلد كتاب از كتب چاپي به همراه 255 نسخه دستنويس و نفيس از سوي فرزندانش به كتابخانه عمومي اراك اهداء گرديد.
محمدرضا محتاط:
كه با خلق آثاري چون سيماي شهر اراك، سيماي اراك، نامداران اراك، نامنامه استان مركزي، جاذبههاي ايرانگردي استان، بررسي خط و الفبا در ايران، نگرش بر عدد هفت در كشورها و اديان مختلف، تاريخ ماد يا سرزمين كنوني استان مركزي از نويسندگان مطرح و برجسته استان محسوب ميشود.
ج ـ مشاهير برجسته مذهبي
محمدعلي اراكي:
آيتاله العظمي اراكي از شاگردان حاج شيخ عبدالكريم حائري بود و مدت 8 سال از درون فقه و اصول آن مرد بزرگ بهرهور شد. ايشان داراي ملكات روحاني و خصايص اخلاقي ويژهاي از جمله علاقه به ساحت امام حسين(ع) بود. اين رادمرد در طول 25 سال تحصيل و تدريس آثار بسياري اعم از تأليف و تقرير براي جامعه شيعه به ارمغان آورد از جمله:
توضيحالمسائل، مناسك حج، كتاب الخيارات، المكاتب المحرمه و ديگر آثار ارزنده ديگر.
آقانورالدين عراقي: وي تحصيلات ابتدايي خود را در مدرسه سپهدار اراك شروع كرد و در محضر استاداني چون ملامحمدامين، ميرزا حبيباله دشتي، آيتاله خراساني و … بهره نمود و به درجه اجتهاد رسيد از جمله آثار وي رساله در مسأله مرجعيت، سفرنامه رسالهاي در الهيات، رسالهاي در اصول عقايد و....
از ديگر مشاهير برجسته مذهبي: آيتاله حاجآقا محسن عراقي، آقا ضياءالدين، جلالالدين آشتياني و....
د ـ مشاهير برجسته علمي
پروفسور محمود حسابي: وي از پدر و مادر تفرشي متولد شد و تحصيلات ابتدايي خود را در بيروت آغاز نمود و براي ادامه تحصيل به آمريكا مهاجرت نمود و موفق به اخذ مدرك ليسانس گرديد.
سپس براي ادامه تحصيل به فرانسه رفت و تحقيقات خود را در رشته فيزيك دنبال كرد و در سن 25 سالگي دانشنامه دكتراي فيزيك خود را با رساله «حساسيت سلولهاي فتوالكتريك» به درجه عالي دريافت كرد.
وي در طول عمر خود مصدر مشاغل و خدمات علمي و فرهنگي متعددي بود از جمله:
تأسيس مدرسه مهندسي وزارت راه و نقشهبرداري مراسم اولين نقشه مدرن راه ساحلي، تأسيس دانشسراي عالي، ايجاد اولين ايستگاه هواشناسي، تعيين مساحت ايران، تأسيس دانشكده علوم و رياست، و فني و مهندسي،تدوين قانون و تأسيس مؤسسه استاندارد، تأسيس سازمان انرژي اتمي، مؤسس و عضو فرهنگستان زبان ايران و … او تنها شاگرد ايراني پروفسور انشتاين بود.
او از سوي جامعه علمي جهاني به عنوان مرد اول علمي جهان شناخته شد و در كنگره 60 سال فيزيك ايران به عنوان پدر فيزيك شناخته شد.