شهرستان تفرش در شمال شهرستان آشتیان و جنوب غربی ساوه واقع شده و مرکز آن شهر تفرش است.
از شمال به ساوه٬ از جنوب و مغرب به اراک، از شرق به قم محدود و مساحت آن حدود ۲۷۹۲ کیلومتر مربع است.
در سال ۱۳۱۶ کشور ایران از نظر جغرافیایی به ده استان تقسیم شد و سلطان اباد با شمول قصبههای تفرش٬ فراهان، آشتیان و غیره به شهرستان تبدیل و به نام اراک نامیده شد و تفرش تبدیل به بخش گردید.
از سال ۱۳۳۷ از شهرستان اراک جدا و با بخشهای فراهان، آشتیان، خلجستان و نیز دهستان رودبار تبدیل به شهرستان گردید و تابع استان تهران شد.
شهرستان تفرش همانند سایر شهرستانهای استان مرکزی در پی تصویب نامه سال ۶۷ هئیت وزیران از استان تهران منتزع و جزء استان مرکزی قرار گرفت.
در سال ۱۳۷۰ شهرستان تفرش شامل ۱۳۱ آبادی بود.
این شهرستان دارای دو بخش با نامهای بخش مرکزی و بخش فراهان و شش دهستان است
طبرش
لغت نامه دهخدا
طبرش . [ طَ رَ / طَ رِ ] (اِخ ) معرب
تفرش . ولایتی است که از هر طرف که بدو روند به گریوه فرو باید رفت ، سیزده
پاره ده است ، خم «ظ: فم یا فیم »و طرخوران از معظمات اوست ، هوایش معتدل
است ، آبش ازچشمه ها و کاریز که از آن کوهها برمیخیزد و ارتفاعاتش پنبه و
غله و میوه بود، اکثر اوقات آنجا ارزانی بود، و مردم آنجا شیعی اثناعشری
اند. حقوق دیوانیش شش هزار دینار است . (نزهةالقلوب چ لندن ص 68). تفرش در
فرورفتگی واقع شده و کوههائی آنرا احاطه کرده است ، و اغلب اهالی تفرش
باسواد، و در دوره های اخیر غالباً مصدر مشاغل مهم دولتی و مملکتی بوده
اند. (جغرافیای سیاسی کیهان ص 388). رستاق طبرش ؛ روایتی است از ابن المقفع
که ضیعتهای آنرا طبرش بن همدان بنا کرده است و بعمارت آن فرموده . (تاریخ
قم ص 78). رستاق طبرش ؛ سی ودو دیه ، از آن جمله طرخران ، فیم ، جادیده ،
که مندرس گشته و ناپدید شده است . (تاریخ قم ص 56). رجوع به همان کتاب ص
117 شود. و عوانان بددین از قم و کاشان و آبه و طبرش و ری :
خسروا هست جای باطنیان
قم و کاشان و آبه و طبرش
آبروی چهار یار بدار
واندرین چار جای زن آتش
پس فراهان بسوز و مصلح گاه
تا چهارت ثواب گردد شش .
شمس الدین لاغری (از راحةالصدور - کتاب راوندی ).
گردنه نقره كمر
گندم كوه
غار سلطان امجک (غار امجک) در ارتفاع ۱۹۰۰ متری از سطح دریا و در فاصله ۶۳
کیلومتری شمال غربی تفرش بر فراز قرار گرفته است. ورودی آن دیواره ای به
طول ۱۲ متر دارد که برای ورود به آن باید با کمک ابزار از این دیواره گذشت.
در آنجا نردبانی به طول ۱۰ متر ساخته شده و پس از فرود منطقه استلاکیتها و
استلاکمیتها قرار دارد که به علت اینکه تاکنون کسی به آن دسترسی پیدا
نکرده است بکر و دست نخورده باقیمانده و پایین تر از آن دهلیزی با حوض
پرآب دیده می شود.
همچنین دو دیواره به ارتفاع ۷ متر و دیگری به ارتفاع ۲ متر در مسیر غار نوردان قرار می گیرد و در انتها راهرویی با مجموعه بسیار زیبایی از گلفشنگهای سقف.
همچنین دو دیواره به ارتفاع ۷ متر و دیگری به ارتفاع ۲ متر در مسیر غار نوردان قرار می گیرد و در انتها راهرویی با مجموعه بسیار زیبایی از گلفشنگهای سقف.
دیوار، ما را به انتهای غار که زیستگاه
خفاشان است هدایت می کند.
آرامگاه شاهزاده احمد کوهین تفرش .
مسجد ششناو