شهر من تفرش

شهر من تفرش

۱۳۸۶ دی ۱۲, چهارشنبه

میرزا عباس خان قمی تفرشی قوام‌الدوله و پسرش میرزا محمد علی خان معاون‌الملک



میرزا عباس خان قمی تفرشی ملقب به معاون‌الملک و سپس قوام‌الدوله، آخرین وزیر امور خارجهٔ ایران در دورهٔ ناصرالدین شاه و چند ماه آغازین پادشاهی مظفرالدین شاه قاجار است.

در آغاز جزء منشیان میرزا آقاخان نوری بود. در ۱۲۷۲ ه‍.ق. لقب «خان» دریافت کرد و منشی اول وزارت خارجه شد. سپس وارد دستگاه میرزا یوسف مستوفی‌الممالک گردید و ترقی نمود. پس از مرگ میرزا محمد قوام‌الدوله در ۱۲۹۰ ه‍.ق. مستوفی‌الممالک از اعطای این لقب به پسر میرزا محمد یعنی میرزا ابراهیم معتمدالسلطنه جلوگیری کرد و این لقب به میرزا عباس اعطا شد. پس از اجباری شدن نام خانوادگی فرزندان میرزا عباس نام خانوادگی «فروهر» را برای خود برگزیدند.

http://fa.wikipedia.org/wiki/عباس_قوام‌الدوله

میرزا محمد علی خان معاون‌الملک ـ قوام‌الدوله پسر میرزا عباس خان تفرشی قوام‌الدوله که در سال 1299 قمری از مستوفیان طراز اول و درجه یک بود و چندین سال مستوفی (محاسب) حساب تهران ـ یزد ـ صندوقخانه ـ گمرک ـ باغات سلطنتی و غیره بود.Ωدر سال 1300 ق. ملقب به لقب سابق پدرش معاون‌الملک شد. در سفر سوم ناصرالدین‌شاه به اروپا (1307- 1306ق.) از همراهان (ملتزمین رکاب) بود. محمدحسن‌خان اعتمادالسلطنه در یادداشتهای روزانه خود در این باب می‌نویسد:Ω«25 ذیحجه 1306: وین می‌رویم سه ساعت بعدازظهر وارد وین شدیم در خصوص تعیین منزل مابین معاون‌الملک و جهانگیرخان (وزیر صنایع) منازعه شد ایرانی‌ها از صغیر و کبیر که خودشان را نمی‌دانند و همه صدر طلب هستند کاش به قدر خودستائی قابلیت هم می‌داشتند». و نیز راجع به وی می‌نویسد:Ω«دوشنبه 29 صفر 1311: روز عید مولود امپراطور روس است. علی‌الرسم همه ساله در سفارت روس مهمان هستم. معاون هم بود. جای معاون بسیار بد بود. در صف نعال زیر دست مشیرالملک که تابین پدرش است و ولی خان نصرالسلطنه نشسته. صدراعظم با من خیلی اظهار مهربانی می‌کرد. گفتم جای معاون بد است. گفت چشمش کور شود، وقتی که به خط خودش به پرنس دادیان می‌نویسد که خوردم حقش این است که او را اینجا جا بدهند. تفصیل این کاغذ معاون از این قرار است:Ωمعاون با زن پرنس دادیان که بسیار خوشگل است و معشوقه صدراعظم در این زمان در غیاب ما به ییلاقات بنای معاشقه را گذاشت. ضعیفه کاغذ او را به شوهرش نشان داد. شوهرش اعلان دوئل کرد. معاون دستپاچه شد. ملتجی به امین‌الدوله شد. قرار شد که معاون ترضیه بدهد. دادیان گفت ترضیه را به سبک ایرانی می‌خواهم نه فرنگی یعنی بنویسد گُه خوردم. معاون هم نوشت و مهر کرد. دادیان آن کاغذ را به تمام سفرا نشان داد. این بود که مخدوم را در جای پست نشانده بودند». و راجع به عروسی معاون‌الملک می‌نویسد: «29 ربیع‌الاول 1311: .... و معاون احمق با این که چند زن و چند اولاد دارد پانزده هزار تومان خرج کرده و دختر دوازده ساله ظهیرالدوله را عقد کرده است که پدرش قوام‌الدوله می‌گفت این عروسی برای مادر عروس است نه برای دختر».
 

عکس: میرزا عباس خان قمی تفرشی
میرزا عباس خان قمی تفرشی قوام‌الدوله و پسرش میرزا محمد علی خان معاون‌الملک

میرزا عباس خان قمی تفرشی ملقب به معاون‌الملک و سپس قوام‌الدوله، آخرین وزیر امور خارجهٔ ایران در دورهٔ ناصرالدین شاه و چند ماه آغازین پادشاهی مظفرالدین شاه قاجار است.

در آغاز جزء منشیان میرزا آقاخان نوری بود. در ۱۲۷۲ ه‍.ق. لقب «خان» دریافت کرد و منشی اول وزارت خارجه شد. سپس وارد دستگاه میرزا یوسف مستوفی‌الممالک گردید و ترقی نمود. پس از مرگ میرزا محمد قوام‌الدوله در ۱۲۹۰ ه‍.ق. مستوفی‌الممالک از اعطای این لقب به پسر میرزا محمد یعنی میرزا ابراهیم معتمدالسلطنه جلوگیری کرد و این لقب به میرزا عباس اعطا شد. پس از اجباری شدن نام خانوادگی فرزندان میرزا عباس نام خانوادگی «فروهر» را برای خود برگزیدند.

http://fa.wikipedia.org/wiki/%D8%B9%D8%A8%D8%A7%D8%B3_%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%85%E2%80%8C%D8%A7%D9%84%D8%AF%D9%88%D9%84%D9%87

میرزا محمد علی خان معاون‌الملک ـ قوام‌الدوله پسر میرزا عباس خان تفرشی قوام‌الدوله که در سال 1299 قمری از مستوفیان طراز اول و درجه یک بود و چندین سال مستوفی (محاسب) حساب تهران ـ یزد ـ صندوقخانه ـ گمرک ـ باغات سلطنتی و غیره بود.Ωدر سال 1300 ق. ملقب به لقب سابق پدرش معاون‌الملک شد. در سفر سوم ناصرالدین‌شاه به اروپا (1307- 1306ق.) از همراهان (ملتزمین رکاب) بود. محمدحسن‌خان اعتمادالسلطنه در یادداشتهای روزانه خود در این باب می‌نویسد:Ω«25 ذیحجه 1306: وین می‌رویم سه ساعت بعدازظهر وارد وین شدیم در خصوص تعیین منزل مابین معاون‌الملک و جهانگیرخان (وزیر صنایع) منازعه شد ایرانی‌ها از صغیر و کبیر که خودشان را نمی‌دانند و همه صدر طلب هستند کاش به قدر خودستائی قابلیت هم می‌داشتند». و نیز راجع به وی می‌نویسد:Ω«دوشنبه 29 صفر 1311: روز عید مولود امپراطور روس است. علی‌الرسم همه ساله در سفارت روس مهمان هستم. معاون هم بود. جای معاون بسیار بد بود. در صف نعال زیر دست مشیرالملک که تابین پدرش است و ولی خان نصرالسلطنه نشسته. صدراعظم با من خیلی اظهار مهربانی می‌کرد. گفتم جای معاون بد است. گفت چشمش کور شود، وقتی که به خط خودش به پرنس دادیان می‌نویسد که خوردم حقش این است که او را اینجا جا بدهند. تفصیل این کاغذ معاون از این قرار است:Ωمعاون با زن پرنس دادیان که بسیار خوشگل است و معشوقه صدراعظم در این زمان در غیاب ما به ییلاقات بنای معاشقه را گذاشت. ضعیفه کاغذ او را به شوهرش نشان داد. شوهرش اعلان دوئل کرد. معاون دستپاچه شد. ملتجی به امین‌الدوله شد. قرار شد که معاون ترضیه بدهد. دادیان گفت ترضیه را به سبک ایرانی می‌خواهم نه فرنگی یعنی بنویسد گُه خوردم. معاون هم نوشت و مهر کرد. دادیان آن کاغذ را به تمام سفرا نشان داد. این بود که مخدوم را در جای پست نشانده بودند». و راجع به عروسی معاون‌الملک می‌نویسد: «29 ربیع‌الاول 1311: .... و معاون احمق با این که چند زن و چند اولاد دارد پانزده هزار تومان خرج کرده و دختر دوازده ساله ظهیرالدوله را عقد کرده است که پدرش قوام‌الدوله می‌گفت این عروسی برای مادر عروس است نه برای دختر».

http://www.arianica.com/articleteaser/26833

عکس: میرزا عباس خان قمی تفرشی